نكات اجرايي در احداث مخازن ژئوممبران

بهينه سازي مصرف لايه های ژئوممبران:
۱- جهت انتخاب ابعاد بهينه مخازن ژئوممبران بهتر است ضمن رعايت ملاحضات از قبيل فضاي موجود و رعايت حريم مجاز تا ديوارها يا سازه هاي مجاور ( به منظور ممانعت از ريزش ) و شرايط محلي همچنين دفني يا نيمه دفني بودن مخزن مي بايست به اين نكته توجه داشت كه حتي المقدور ابعاد جهت صرفه جويي در مصرف لايه های ژئوممبران به حالت مربع نزديك شود. و نيز افزودن به عمق مخزن ظرفيت را افزايش مي دهد، چنانچه خطرات ديگري نداشته باشد.
۲- اجراي صحيح عمليات خاكي و رگلاژ و تراز كردن سطح استخر نكته بعدي در بهينه نمودن مصرف عايق ژئوممبران مي باشد. در صورتي كه لبه هاي تاج استخر تراز اجرا نشده باشند بخشي از استخر غير قابل استفاده خواهد گرديد.
نكات اجرايي در زيرسازي:
۳- در گودبرداري با توجه به ناپايداري خاك در ديواره عمودي بايد ديواره ها شيب داده شوند . شيب ۱ به ۱ شيب مناسبي است . اين بدان معني است كه با شيب ۱ به ۱ به ازاي هر متر عمق ۱ متر از هر چهار طرف كم مي شود .
۴- براي داشتن سطح كاملاً هموار و بدون تيز گوشه ها، مثل شن ها مي توان از يك لايه كاه گل يا شفته آهك يا ژئوتكستايل (پوشش نمد مانندي است كه با وزن هاي مختلف از جنس پلي پروپيلن يا پلي استر توليد مي شود . ) بر روي ديواره ها و كف استفاده كرد به نحوي كه اثر سنگ و شن ها و ساير اجسام تيز را از بين ببرد و موج و تغييرات شيب را اصلاح كند .
۵- كف و ديواره ها بايد عاري از هر گونه حفره يا بر آمدگي، سنگ، بقاياي گياهي يا هر نوع تيز گوشه باشد .
۶- كليه سطوح بايد عاري از موج و تغييرات زيادي شيب و يا شكستگي باشد . در تمام زوايا بايد از ايجاد لبه تيز خودداري شود . از جمله در محل برخورد ديوار با كف استخر و يا ديواره ها با هم و يا لبه استخر كه مي توان با كاه گل بصورت قوسي آنها را پر كرد . تراكم خاك در كف ۹۰ درصد و ديواره ها ۷۰ درصد كافي مي باشد .
۷- با توجه به اينكه ورق ژئوممبرين به سطوح خاك مانند ايزوگام و … چسبانده نمي شود به همين دليل قابليت جابه جايي دارد . بنابراين براي مهار كردن آن بايد به فاصله حداقل ۷۰ سانتي متر تا ۱ متر از لبه استخر كاملاً به شكل لبه استخر (يعني در همه جا فاصله كانال از لبه استخر يكسان باشد) – كانالي به عرض ۵۰ سانتي متر و عمق ۵۰ تا ۶۰ سانتي متر حفر مي گردد تا ورق در آن قرار گيرد و روي آن خاكريزي گردد .
۸- تمام لوله هاي ورودي و خروجي استخر بايد از جنس پلي اتيلن باشد و بهتر است در غير از گوشه ها كار شود .
۹- همچنين لوله ها با فاصله از كنج ها به نحوي قرار گيرند كه دستگاه به راحتي دور آن حركت كند ورق نيز به خوبي استقرار يابد تا جوش آب بند داراي استحكام لازم باشد .
۱۰- در نقاطي كه لوله ها ي ورودي و خروجي وارد استخر مي گردند ، به منظور جلوگيري از نشت و هرگونه تغيير مكان احتمالي كه منجر به پارگي ژئوممبران گردد، مي بايست دور لوله ها به طور كامل با مصالح بتني مستحكم گردد. نكته ديگري كه در مورد لوله هاي ورودي و خروجي حائز اهميت است كنترل آببندي لوله ها بعد از اجرا مي باشد. در اين تست لوله ها به مدت يك روز از آب پر شده و دو سر لوله ها مسدود مي گردد تا هر گونه نشت احتمالي در لوله ها يا اتصالات بررسي گردد.

نكات فني در خصوص اجراي لايه های ژئوممبران:

۱۱-پس از نصب ورق ژئوممبرين و خاكريزي لبه هاي انتهايي به منظور مهار عايق در لبه حوضچه دور تا دور آن را بلوك هاي پيش ساخته بتني به ابعاد ۵۰*۵۰*۲۰ سانتي متر قرار مي دهيم .
12-جوش لايه ها مي بايست توسط دستگاه هاي استاندارد و در فشار 800 نيوتن و دماي 420 درجه سانتي گراد و سرعت 2 متر بر دقيقه ( براي ورق 1.5 mm) اجرا گردد. اين موضوع از اهميت وي‍‍ژه اي برخوردار است.
۱۴-بعد از انجام كليه مراحل اجرايي و تست هاي هوا و خلا، به منظور تست نهايي، استخر را در ۳ مرحله (۳ سطح) از آب پر كرده و وجود هرگونه نشت در آن را وارسي مي نماييم.
۱۵-اجراي فنس: در زمان بهره برداري از استخر به منظور حفظ ايمني و جلوگيري از سقوط اجسام يا غرق شدن انسان و جانوران كه در اغلب اوقات باعث پارگي لايه ها نيز مي گردند، نسبت به اجراي فنس دور تا دور استخر اقدام مي گردد.
16- طبق استاندارد پيشنهادي وزارت جهاد كشاورزي دو مورد به عنوان كنترل هاي ميداني به منظور شناسايي كالاي نامرغوب به شرح زيرمي باشد: نقل از ” دستورالعمل كنترل كيفي محصول ژئوممبرين HDPE براي استفاده در مخازن ذخيره آب در ساختگاه يا محل انبار مصرف كننده “

“الف: آزمایش ديگري که میباید در ساختگاه انجام شود آزمایش کنترل پارگی در ساختگاه است.در این آزمایش یک چاك به عمق۵سانتیمتر درمحصول ایجـاد میگردد و سپـس آزمایش کننده پـا را برروي یک لبـه قرارداده و تلاش مینماید با دست عمق چاك را افزایش دهد در صورتیکهمحصول در این فرآیند با نیروي دست دچار پارگیشده و پارگی ادامهدار باشد مانند پارهشدن کاغذ، نه تنها رول مربوطه قابل استفاده نیست بلکه کلیه رولهایی که همزمان با محصول آزمایششده وارد کارگاه شده باشند غیرقابل استفاده هستند.”

” ب :‌ لايه های ژئوممبران مي بايست حداكثر ۱۰% از ضخامت اسمي شان تفاوت داشته باشند. لايه هايي كه به هر دليل داراي تلورانس ضخامتي بيش از اين مقدار باشند در عمليات جوش دچار مشكل شده و نمي تواند جوش مناسبي داشته باشد.”